Ông Dmitry Makarov - Trưởng chi nhánh tại TP. Hồ Chí Minh của Thương vụ Liên bang Nga tại Việt Nam - đánh giá tại buổi họp báo về kết quả phát triển mối quan hệ Nga - Việt trong năm 2019 do Tổng Lãnh sự quán Nga tại TP. Hồ Chí Minh tổ chức ngày 16/12. Theo ông Dmitry Makarov, thống kê của phía Nga trong 9 tháng đầu năm 2019, kim ngạch song phương của hai nước chỉ đạt khoảng 3,6 tỷ USD. Trong khi đó, năm 2018 kim ngạch trao đổi hàng hóa song phương giữa hai nước đạt 6,1 tỷ USD, tăng 16,4% so với năm 2017.

Cụ thể, sau khi tăng lên 23% năm 2018, trong đó kim ngạch xuất khẩu Nga tăng 35%, thì trong 9 tháng đầu năm 2019 khối lượng xuất nhập khẩu giữa hai nước giảm 10%. Trong đó kim ngạch xuất khẩu hàng Việt Nam vào Nga tăng 3% trong 9 tháng đầu năm, còn kim ngạch xuất khẩu từ Nga vào Việt Nam giảm xuống chỉ bằng 80% cùng kỳ năm ngoái (đạt 828 triệu USD).

Ông Dmitry Makarov đánh giá, sự sụt giảm về kim ngạch này không phải do hàng hóa Nga kém cạnh tranh mà chủ yếu là do Việt Nam áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại nhập khẩu nhóm hàng hóa này nên Nga cũng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, sự giảm sút kim ngạch xuất khẩu Nga vào Việt Nam trên thực tế hiện nay mang tính chất khách quan, không liên quan đến cung - cầu của thị trường hoặc doanh nghiệp của Nga mất sự quan tâm tới thị trường Việt Nam. Trong đó, một nguyên nhân nữa khiến hàng Nga vào thị trường Việt Nam giảm mạnh là do một số nhóm mặt hàng như sắt thép, phân bón, lúa mì bị sụt giảm nằm trong nhóm hàng mà Việt Nam thực hiện những chính sách phòng vệ.

Chẳng hạn, kim ngạch xuất khẩu thép và sản phẩm thép từ 222 triệu USD giảm xuống 66,5 triệu USD, do bị áp dụng biện pháp phòng vệ thị trường của Việt Nam đối với tôn nhập khẩu. Do hạn chế xuất khẩu lúa mì lo bị nhiễm cỏ dại của Nga vào thị trường Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu lúa mì của Nga vào Việt Nam từ 447 triệu USD giảm xuống 89 triệu USD.

Tổng Lãnh sự quán Liên bang Nga tại TP. Hồ Chí Minh tổ chức họp báo ngày 16/12

Ông Dmitry Makarov cho rằng, mục tiêu tới năm 2020, kim ngạch thương mại song phương Việt - Nga đạt 10 tỷ USD đã được hai nước đưa ra, nhưng thực tế là khó thực hiện được mục tiêu này mà cần đến vài năm nữa. Tuy nhiên, ông Dmitry Makarov kỳ vọng, kim ngạch thương mại giữa hai nước sẽ tăng trưởng mạnh. Lý do là tiềm năng tăng khối lượng xuất nhập khẩu giữa Nga và Việt Nam được tạo ra bởi Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á-Âu vẫn cao, trong đó Nga có khả năng gia tăng xuất khẩu hàng hóa vào Việt Nam. Trong khi đó, sức hút của thị trường Nga đối với các mặt hàng chiến lược của Việt Nam như hàng dệt may, điện thoại, thiết bị điện, thịt heo, cá biển, trái cây khô, đá quý… đang hồi phục và xu hướng tăng dần lên.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong 11 tháng đầu năm 2019, Nga có 13 dự án đầu tư trực tiếp vào Việt Nam, tổng vốn đăng ký 3,31 triệu USD; nhưng đầu tư gián tiếp của các doanh nghiệp Nga có đến 72 dự án với tổng vốn đăng ký lên đến 25,61 triệu USD. Số dự án đầu tư của doanh nghiệp Nga vào Việt Nam qua hình thức góp vốn, mua cổ phần tăng đến gấp đôi so với năm ngoái.

Ông Aleksey Popov - Tổng Lãnh sự Liên bang Nga tại TP. Hồ Chí Minh - đánh giá, các doanh nghiệp của Nga đầu tư nhiều qua hình thức góp vốn, mua cổ phần của doanh nghiệp Việt Nam chứng tỏ nền kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng nhanh và còn nhiều tiềm năng để thu hút nhà đầu tư đến từ Nga. Tuy nhiên, theo ông Aleksey Popov, xu hướng đầu tư vốn trực tiếp của Nga vào Việt Nam vẫn chú trọng vào các lĩnh vực sản xuất công nghiệp, đầu tư vào hạ tầng giao thông, năng lượng, dầu khí, công nghiệp lắp ráp, công nghệ cao. Xu hướng này đang gia tăng vì đây là tiềm lực của doanh nghiệp Nga, trong khi Việt Nam đang mời gọi đầu tư cho các lĩnh vực công nghiệp này.

Theo Tổng Lãnh sự Liên bang Nga tại TP. Hồ Chí Minh, tính đến nay, tổng nguồn vốn đầu tư của Nga vào Việt Nam đạt 2,6 tỷ USD, riêng Việt Nam đầu tư vào Nga đạt gần 3 tỷ USD. Ông Aleksey Popov cho rằng, năm 2019 sắp qua và năm 2020 đang tới là những năm đặc biệt của mối quan hệ Nga - Việt. Hai năm này được công bố là năm chéo Nga tại Việt Nam và Việt Nam tại Nga. Các sự kiện này nhằm hướng tới kỷ niệm 25 năm ngày ký Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của mối quan hệ hữu nghị và 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Sự hợp tác của nước Nga hiện nay với Việt Nam đang vững chắc phát triển trên cơ sở các nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng và có tính toán tới lợi ích của nhau.