Chật vật duy trì

Theo báo cáo về thị trường cho thuê bán lẻ được Jones Lang LaSalle (JLL Việt Nam) đưa ra gần đây, trong nửa đầu năm 2020, những khách thuê diện tích lớn bao gồm: trò chơi - giải trí, chăm sóc sức khỏe - sắc đẹp đang phải vật lộn để duy trì diện tích thuê. Nguyên nhân chủ yếu do người tiêu dùng có xu hướng cắt giảm ngân sách chi tiêu, từ đó tác động tới doanh thu các mặt hàng này sụt giảm.

Mặt bằng trống trơn được khách trả lại bên ngoài một siêu thị ở quận Thủ Đức (TP. Hồ Chí Minh)

Chủ một thương hiệu giày nữ tại TP. Hồ Chí Minh cho biết, trước thời điểm dịch xảy ra thương hiệu giày phát triển rất tốt và chỉ trong thời gian ngắn đã mở được 7 cửa hàng trong các trung tâm thương mại khắp thành phố. Tuy nhiên, chỉ trong 3 tháng dịch, khách mua sụt giảm, doanh thu gần như không có khiến mọi kế hoạch kinh doanh mở rộng đang ấp ủ phải hủy bỏ. Để “cắt lỗ”, toàn bộ các cửa hàng phải đóng cửa và bán lại thương hiệu cho một đơn vị khác.

Chung cảnh ngộ, chị Lương Ngọc Bảo Hà - Sáng lập của HA Spa (chuyên chăm sóc sức khỏe tại quận 3) chia sẻ, chị mới phải đóng bớt 1 cửa hàng để dồn lực cho cửa hàng còn lại nhằm tránh lỗ. Tuy nhiên theo chị Hà, ngay cửa hàng đang hoạt động cũng chỉ ở mức cầm chừng, đủ chi phí trang trải chứ không có “lời” như trước đây.

Không chỉ các nhóm hàng trên, ông Lê Hữu Tình - Giám đốc Marketing của Emart Việt Nam - cho hay, các ngành hàng như điện máy, thời trang và một số ngành phi thực phẩm khác hiện dù đã thoát mức tăng trưởng âm nhưng vẫn chưa thể phục hồi. Theo ông Tình, hiện khách hàng chỉ “móc hầu bao” để mua sắm những thứ thực sự cần thiết cho cuộc sống hàng ngày là thực phẩm và các nhu thiết yếu khác nên chưa thể kỳ vọng nhiều vào tình hình kinh doanh các mặt hàng phi thực phẩm trong các tháng tới.

Đây cũng là lý do tình trạng trả mặt bằng diễn ra phổ biến tại nhiều trung tâm thương mại (TTTM), siêu thị lớn trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh trong thời gian qua.

Cách nào vực dậy?

Nhìn về triển vọng thị trường bán lẻ trong 6 tháng cuối năm, nhiều ý kiến cho biết chưa có khởi sắc nhiều. Minh chứng cho nhận định này, bà Phạm Ngọc Thiên Thanh - Phó giám đốc Bộ phận Nghiên cứu thị trường và tư vấn phát triển của CBRE Việt Nam - cho hay, có tới 38% nhà bán lẻ phải tạm ngưng mở rộng trong năm 2020, 11% tập trung củng cố cửa hàng hiện tại hoặc buộc dời ngày khai trương sang năm 2021. 

Bán lẻ hồi phục chủ yếu vào lĩnh vực ăn uống, tiêu dùng thiết yếu

Bà Thanh cho rằng, dù thời điểm hiện tại doanh thu bán lẻ ở TP. Hồ Chí Minh về cơ bản đã phục hồi tới 70% so với thời điểm giãn cách song vẫn giảm khoảng 10% so với cùng kỳ và chủ yếu tập trung vào lĩnh vực kinh doanh ăn uống, các ngành chăm sóc sắc đẹp hay giải trí vẫn chưa thể phục hồi.

Để vực dậy ngành bán lẻ, theo Savills Việt Nam, các đơn vị kinh doanh TTTM, mặt bằng cần có những kế hoạch kinh doanh, định vị thương hiệu, định vị khách thuê, hay áp dụng các công cụ tiếp thị hỗn hợp (Marketing Mix), đa dạng hóa sản phẩm… Bên cạnh đó là việc kết hợp và tăng cường mua bán online để đảm bảo được doanh thu và chi phí hoạt động của các doanh nghiệp đó tại thị trường Việt Nam.

Còn theo JLL, các nhà phát triển TTTM nên xem xét lại mô hình cho thuê cố định truyền thống sang mô hình chia sẻ doanh thu, để giúp chia sẻ rủi ro và tăng cường mối quan hệ giữa chủ nhà và khách thuê. Ngoài ra, về lâu dài, với sự tăng trưởng của thương mại điện tử, các TTTM nên tái cấu trúc mô hình kinh doanh và đa dạng hóa ngành hàng - dịch vụ để giữ chân khách hàng.