Ít chịu ảnh hưởng vì Covid-19

Theo đánh giá của giới phân tích kinh tế, trong năm 2020 vừa qua dù chịu tác động của đại dịch Covid nhưng ngành sữa vẫn đạt mức tăng 19,1% về giá trị vốn hóa, khả quan hơn so với chỉ số VNIndex (+14,9% năm 2020).

Số liệu thống kê chưa đầy đủ của Hiệp hội sữa Việt Nam cũng cho thấy, tổng doanh thu toàn ngành sữa ước đạt 113.715 tỷ đồng, đạt mức tăng trưởng khoảng 5% so với năm 2019.

Ngành sữa ít chịu ảnh hưởng dịch Covid

Phân tích cụ thể việc tăng trưởng như trên, Công ty CP Chứng khoán SSI chỉ ra rằng: Nhu cầu trong nước đối với các sản phẩm sữa ít bị ảnh hưởng hơn bởi Covid-19, chỉ giảm 6,1% về giá trị so với mức giảm của là 7,5% đối với tiêu thụ FMCG và tăng trưởng doanh thu bán lẻ danh nghĩa của cả nước là 4,98%.

Đáng chú ý, năm 2020 tiêu thụ sữa chiếm 11,9% tiêu thụ FMCG tại Việt Nam, không thay đổi so với năm 2019. Người dân tăng cường sử dụng sữa tươi và sữa chua để tăng khả năng miễn dịch trong thời kỳ dịch bệnh trong khi nhu cầu bị ảnh hưởng bởi các trường học trên toàn quốc phải đóng cửa gần 3 tháng.

Theo ông Trần Quang Trung, Chủ tịch Hiệp hội sữa Việt Nam, để có kết quả này, cuối năm 2019 và đầu 2020, một số doanh nghiệp ngành sữa Việt Nam đã có sự thay đổi cấu trúc như Vinamilk mua lại Mộc Châu Milk; Blue Point và Chứng khoán Bản Việt (VCSC) mua lại Sữa Quốc tế (IDP)…

Theo sau sự thay đổi đó, nhiều doanh nghiệp ghi nhận kết quả kinh doanh khả quan trong năm 2020. Cụ thể, Vinamilk (VNM) và Mộc Châu Milk (MCM) lần lượt đạt mức tăng trưởng doanh thu 3% và 10% trong 9 tháng 2020, cao hơn so với các doanh nghiệp cùng ngành và toàn ngành. Lợi nhuận tăng mạnh hơn doanh thu, xuất phát từ tỷ suất lợi nhuận gộp ở mức tốt và chi phí quảng cáo được cắt giảm trong thời kỳ dịch bệnh.

Dự báo tăng trưởng 1 con số trong 2021

Nhìn về triển vọng thị trường 2021, theo đánh giá của Hiệp hội sữa Việt Nam, hiện nay, sản xuất sữa nguyên liệu tại Việt Nam mới chỉ đáp ứng khoảng 40% nhu cầu tiêu thụ trong nước nên đây vẫn là ngành có nhiều tiềm năng phát triển. Nhu cầu sử dụng sữa bình quân đầu người của Việt Nam hiện vẫn thấp, chỉ đạt 26-28 lít/người/năm, trong khi Thái Lan là 35 lít/người/năm, Singapore là 45 lít/người/năm và các nước châu Âu từ 80 – 100 lít/người/năm. Ngoài ra, nhu cầu đối với các sản phẩm sữa có giá trị cao cũng được dự báo sẽ tăng mạnh do dân số trẻ và số lượng người thuộc tầng lớp trung lưu ở các đô thị tăng…

Với những triển vọng này, SSI ước tính tăng trưởng doanh thu một chữ số. SSI giả định, dịch Covid-19 sẽ được kiểm soát vào giữa năm 2021 và sẽ không có thêm đợt giãn cách xã hội trên toàn quốc từ đó tiêu thụ sữa nói chung sẽ phục hồi so với mức thấp trong năm 2020 là 7%.

Tuy nhiên, giá sữa nguyên liệu có khả năng tăng nhẹ trong năm 2021, cũng giống như xu hướng tăng giá của các loại hàng hóa khác. “Chúng tôi giả định giá sữa nguyên liệu sẽ tăng 4% so với cùng kỳ trong năm 2021. Ngoài ra, giá dầu cao hơn trong năm 2021 có thể sẽ ảnh hưởng đến chi phí đóng gói và vận chuyển. Protein thay thế: Các nhà đầu tư ngày càng quan tâm đến ESG (môi trường, xã hội, quản trị) khi đầu tưu vào các công ty sữa. Do đó, các công ty sữa đã bắt đầu đa dạng hóa sản phẩm, ví dụ như chuyển sang đồ uống có nguồn gốc thực vật. Về phía người tiêu dùng, protein thay thế như các loại sữa hạt đã được chú ý nhiều hơn khi người dân ngày càng nhận thức rõ hơn về môi trường, sức khỏe và chế độ ăn uống”- SSI dự báo.

Dù có nhiều thuận lợi nhưng Hiệp hội sữa cũng khẳng định ngành sữa sẽ ít nhiều chịu áp lực cạnh tranh về giá từ các Hiệp định thương mại thế hệ mới (FTA) như CPTPP, EVFTA, RCEP… Lý do, theo cam kết của các FTA này, thuế nhập khẩu sẽ giảm trong vòng 3 năm tới, các sản phẩm sữa nhập khẩu sẽ cạnh tranh gay gắt với các sản phẩm sữa trong nước. Trong khi đó chi phí sản xuất sữa bò ở Việt Nam cũng cao hơn EU, cùng với năng suất trung bình thấp khiến lợi thế sản xuất sữa của Việt Nam thấp hơn EU. Điều này, một mặt sẽ tạo nên sức cạnh tranh đối với các doanh nghiệp sữa trong nước, nhưng mặt khác lại tạo động lực để các doanh nghiệp nội địa cải tiến công nghệ và quy trình sản xuất nhằm sản xuất những sản phẩm có chất lượng cao hơn và giá cả hợp lý để đủ sức cạnh tranh.