Vườn Quốc gia Cát Tiên đạt danh hiệu Danh lục Xanh IUCN

Ngày 21/6/2024, Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) chính thức công nhận Vườn Quốc gia (VQG) Cát Tiên là Khu bảo tồn thứ 72 trên thế giới đạt danh hiệu Danh lục Xanh IUCN, sau quá trình đánh giá toàn diện với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) - thông qua Hợp phần Bảo tồn Đa dạng Sinh học thuộc Dự án Quản lý rừng bền vững và Bảo tồn đa dạng sinh học (VFBC).

Châu Á chiếm 50% số lượng các VQG và Khu Bảo tồn (KBT) được công nhận danh hiệu Danh lục Xanh trên toàn cầu. Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên tại châu Á tham gia Danh lục Xanh (từ năm 2015), cùng với Trung Quốc và Hàn Quốc. Việc VQG Cát Tiên đạt danh hiệu này đã đánh dấu một bước ngoặt cho công tác bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học ở Việt Nam.

“Cát Tiên là Vườn Quốc gia đầu tiên ở Việt Nam đạt danh hiệu Danh lục Xanh của IUCN. Sự công nhận này thể hiện cam kết của chúng tôi trong công tác bảo tồn thiên nhiên và bảo tồn đa dạng sinh học tại Việt Nam.” Ông Phạm Xuân Thịnh, Giám đốc Vườn Quốc gia Cát Tiên chia sẻ.

Ông Nguyễn Quốc Trị - Thứ trưởng Bộ NN & PTNT 

Hành trình của VQG Cát Tiên hướng tới Danh lục Xanh IUCN bắt đầu với việc đánh giá các biện pháp bảo tồn, bao gồm bảo vệ các loài đang nguy cấp và gìn giữ sự đa dạng của hệ sinh thái nơi đây. Vườn Quốc gia đã tiến hành thực hiện các dự án phục hồi giám sát đa dạng sinh học, phục hồi sinh cảnh và bảo tồn loài.

Các chương trình và sáng kiến ​​giáo dục môi trường đã được triển khai nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đồng thời, thành viên cộng đồng địa phương cũng tham gia vào các hoạt động bảo tồn, mang lại cho họ cơ hội phát triển sinh kế bền vững. VQG Cát Tiên đã tăng cường các hoạt động quản lý bằng cách tăng cường khả năng giám sát và thực thi; ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác tuần tra bảo vệ và giám sát động vật hoang dã. Đội ngũ nhân viên của VQG thường xuyên được tập huấn tăng cường năng lực chuyên môn để quản lý và bảo vệ khu vực này một cách hiệu quả.

Cách tiếp cận toàn diện đã đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của VQG Cát Tiên khi được đề cử vào Danh lục Xanh của IUCN, định hình một chuẩn mực cao cho các KBT tại Việt Nam và mở rộng tầm ảnh hưởng xa hơn nữa.

Ông Nick Cox, Giám đốc Hợp phần Bảo tồn Đa dạng Sinh học do USAID tài trợ; ông Jake Brunner, Giám đốc IUCN Khu vực Hạ lưu sông Mekong; ông Văn Ngọc Thịnh, Tổng Giám đốc WWF-Việt Nam; ông Phạm Xuân Thịnh, Giám đốc Vườn Quốc Gia Cát Tiên; bà Susan Burns, Tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại TP.Hồ Chí Minh; ông Đỗ Quang Tùng, Giám đốc Ban Quản lý các dự án lâm nghiệp, Bộ NN-PTNT, đơn vị quản lý dự án VFBC; ông John Harris, Phó phòng Biến đổi khí hậu Năng lượng và Môi trường, USAID Việt Nam

Hợp phần Bảo tồn Đa dạng Sinh học thuộc dự án VFBC do USAID tài trợ đã hỗ trợ VQG Cát Tiên cũng như 20 khu vực dự án khác điều tra đa dạng sinh học với quy mô lớn nhất từ trước đến nay ở Việt Nam; tăng cường năng lực, đầu tư vào công nghệ và thiết bị. Ngoài ra, dự án cũng đã hỗ trợ các KBT ở Việt Nam tham gia tiến trình đánh giá Danh lục Xanh của IUCN. VQG Cát Tiên và các KBT thuộc dự án được hưởng lợi từ sự hỗ trợ này bao gồm VQG Cúc Phương, VQG Phong Nha - Kẻ Bàng, VQG Vũ Quang, VQG Bạch Mã, Khu Dự trữ Thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong, VQG Sông Thanh, và VQG Bidoup - Núi Bà.

Danh lục Xanh IUCN là một bộ Tiêu chuẩn toàn cầu nhằm ghi nhận các KBT đã đạt được các kết quả bảo tồn thiên nhiên thành công. Bộ tiêu chuẩn này cung cấp quy trình xác minh đảm bảo, trao chứng nhận cho những khu vực đáp ứng và duy trì được 17 tiêu chí và 50 chỉ số, được chia thành 04 lĩnh vực: quản trị tốt; thiết kế và lập kế hoạch tốt; quản lý hiệu quả và kết quả bảo tồn thành công. Quá trình đánh giá Danh lục Xanh được thực hiện bởi một ban chuyên gia đánh giá độc lập, với sự giám sát chặt chẽ của IUCN. Tiêu chuẩn Danh lục Xanh vẫn duy trì tính nhất quán trên toàn cầu nhưng được điều chỉnh và áp dụng theo bối cảnh địa phương. Tiêu chuẩn Danh lục Xanh được sử dụng để phân tích khoảng trống trong công tác quản trị để các nhà quản lý có thể đưa ra những giải pháp cải thiện công tác quản lý qua các kết quả hoạt động.

Được thành lập vào năm 1978 và trải dài hơn 82.000 hecta, Vườn quốc gia Cát Tiên là nơi lý tưởng nhất để quan sát động vật hoang dã tại Việt Nam. Đây là tổ ấm của 1.729 loài động vật hoang dã, và 1.615 loài thực vật được ghi nhận. VQG Cát Tiên vẫn đang duy trì nuôi dưỡng các loài đặc hữu và đang bị đe dọa như bò tót, cá sấu Xiêm và hươu Sambar. Với số lượng voi hoang dã còn lại dưới 100 con, Cát Tiên là một trong bốn địa điểm ưu tiên trong hoạt động bảo tồn voi của WWF tại Việt Nam.

Theo Ngày Mới Saigon

Từ khóa : Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế, IUCN, Vườn Quốc gia Cát Tiên, Khu bảo tồn, Danh lục Xanh IUCN, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, USAID